İnsanlarda görülen hastalıkların yüzde 61’i hayvansal gıdalardan meydana geliyor. Kurban Bayramı’nda Türkiye’nin dört bir yanı et kesim işlemleri ile uğraşacakken uzmanlardan etin saklanmasına yönelik uyarı geldi. Taze kesilmiş hayvan etinin hemen dolaba konulması dahilinde insan sağlığına tehdit oluşturabilecek ortamı da hazır etmiş oluyoruz. Peki, kurban eti ne kadar sürede tüketilmeli?
KURBAN ETİNDE HİJYENE DİKKAT!
Hayvansal kökenli gıdaların insan sağlığı açısından taşıdığı riskin %90’ı göz önüne alındığında, hayvanların kesimi öncesinde sağlıklı olmaları ve veteriner hekim kontrolü altında bulunmaları önemlidir. Hayvanlardan kaynaklanabilecek tehlikelerin azaltılması veya ortadan kaldırılması için, hayvanların yetiştirilmesi, taşınması, satışı ve kesimi sırasında veteriner hekimlerin denetimi gereklidir.
Veteriner hekim kontrolü dışında gerçekleşen kesimler, bulaşıcı ve salgın hayvan hastalıklarının yayılma riskini artırır ve bu hayvanlardan elde edilen etler insan sağlığı için ciddi riskler oluşturur. Kurbanlık hayvan satışlarının çoğunluğu hayvan pazarlarında veya kurbanlık satış noktalarında gerçekleşir. Bu yerlerde etkili veteriner hekim denetimleri yapılması, hayvan sağlığı ve halk sağlığı açısından riskleri büyük ölçüde azaltacaktır.
KURBAN KESİM YERİ ÖNEMLİ!
Kesim işlemleri hijyenik bir ortamda gerçekleştirilmeli ve kesim yeri sürekli temizlenmelidir. Kesimi gerçekleştiren kişinin sağlıklı ve temiz olması önemlidir, eğer elinde kesik veya yara varsa hijyenik eldiven kullanmalıdır. Bıçaklar düzenli aralıklarla temizlenmeli ve hastalıklı doku veya organları keserken bıçaklar dezenfekte edilmelidir. Hayvanların tutulması veya asılması sırasında herhangi bir işkenceye veya eziyete maruz kalmamaları gerekmektedir.
İç organlar, hayvanın kesilmesinden hemen sonra çıkarılmalıdır. Yutak boşaltılmalı, mide-bağırsak, safra kesesi, idrar kesesi ve üreme organları çıkarılmalı, memeler karkastan uzaklaştırılmalıdır. Kesim sırasında kan veya bağırsak içeriği gibi maddelerin ortama bulaşması engellenmelidir. Sakatatlar temiz bir şekilde çıkarılmalı ve uygun bir şekilde imha edilmelidir. Kurban atıkları rastgele bir şekilde çevreye atılmamalı, sokak hayvanlarının erişemeyeceği derin çukurlara gömülmelidir. Bu uygulamalar çevre temizliği ve halk sağlığı açısından oldukça önemlidir.
KURBAN ETİ NASIL DİNLENDİRİLİR?
Kurban etlerinin sağlıklı bir şekilde muhafaza edilebilmesi için, parçalar halinde temiz kaplara konulmalı ve önce güneş görmeyen serin bir yerde 5-6 saat boyunca dondurulmadan bekletilmelidir. Et ve et ürünleri, bakterilerin hızla çoğalabileceği uygun bir ortamdır. Özellikle ideal koşullarda bir bakteri, 12 saat içinde 16 milyara kadar çoğalabilir. Bu nedenle, düşük seviyede bir bakteri yüküne sahip olan etin iyi bir şekilde korunmaması durumunda, bir gece sonrasında insan sağlığı açısından büyük bir tehlike oluşturabileceği açıktır. Kurban etleri, parçalar halinde temiz kaplara yerleştirilmeli ve önce güneş görmeyen serin bir ortamda 5-6 saati geçmeyecek şekilde bekletilerek etin sıcaklığının düşmesi sağlandıktan sonra buzdolabına konulmalıdır.
Kurbanlık etler, henüz kesim sıcaklığında iken buzdolabına, poşet içinde veya hava almayacak şekilde büyük parçalar halinde üst üste konulmamalıdır. Buzdolabının sıcaklığı, etin iç kısımlarını yeterince soğutmak için yeterli olmayabilir. Bu nedenle, etin hava almayan bölgelerinde çok kısa sürede bozulma, kötü kokuşma ve hatta yeşillenme gibi sorunlar görülebilir. Bu tür bölgelerdeki et kesinlikle tüketilmemeli ve atılmalıdır. Kurbanlık etin dayanma süresi, kesim kalitesine ve et parçalarının büyüklüğüne bağlı olarak değişiklik gösterir, ancak normal buzdolabı koşullarında genellikle 5-6 gün olarak kabul edilir. Kıyma gibi öğütülmüş etlerde bu süre genellikle 3 gün olarak uygulanır. Daha uzun süreli saklama düşünülüyorsa, etler derin dondurucuda sıfırın altında 18 derecede muhafaza edilmelidir.